آرمان ملي- عليرضا پورحسين: بيش از دو ماه از آغاز به كار دولت مي گذرد و برخي از كارشناسان بر اين باورند كه دولت سيزدهم، تا اين لحظه نتوانسته هيچ يك از شاخص هاي توسعه كشور را ارتقا دهد. صاحب نظران بر اين باورند كه امروز مي توان با اشاره به شاخص هاي توسعه يافتگي و شاخص هاي عدم توسعه اين امر را ثابت كرد. مشخصا زماني مي توان گفت كه يك دولت به خوبي عمل كرده است كه شاخص هاي مثبت را ارتقا و شاخص هاي منفي را نيز كاهش داده باشد. در همين راستا انتقادات از سفرهاي استاني دولت سيزدهم نيز آغاز شد و بسياري بر اين باور هستند كه سفر استاني به تنهايي نمي تواند راهگشا باشد و نياز به مكمل هايي دارد. از سوي ديگر مقصر جلوه دادن ساير دولت ها دردي از دردهاي مردم نمي تواند دوا كند. دولت سيزدهم بايد توجه داشته باشد مشكلات امروز ايران جز از مسير آشتي و صلح با جهان حل نمي شود. تا زماني كه درب هاي كشور به روي ساير كشورها بسته باشد، همين مشكلات را خواهيم داشت. بسياري بر اين باور هستند كه امروز سفرهاي استاني چه فايده اي دارد زماني كه منجر به كاهش قيمت ها نمي شود و هر روز نيز مردم بيشتر با گراني دست وپنجه نرم مي كنند. در اين ميان برخي معترض شده اند و بر اين باورند كه هيچ كدام از شاخص هاي رفاهي و اقتصادي در دو ماه گذشته بهتر نشده است و اين نشان مي دهد كه مسير دولت اشتباه است و بايد از همين ابتدا مسير درست را در پيش گيرد تا سنگ بناي تلاش هاي دولت سيزدهم از ابتدا اصولي و درست باشد. در راستاي بررسي عملكرد دولت سيزدهم، «آرمان ملي» گفت و گويي با زهرا نژادبهرام، فعال سياسي اصلاح طلب داشته است كه در ادامه مي خوانيد. عملكرد دولت سيزدهم را از زمان تشكيل كابينه تا به امروز چگونه ارزيابي مي كنيد؟
برخلاف ظاهر اينكه نگاه ها نسبت به عملكرد دولت سيزدهم از ابتدا تا به امروز مثبت نبوده به اين علت است كه برنامه مشخصي براي پيشبرد اهداف كشور نداشته است و برخلاف آنچه گفته شد كه چندين هزار صفحه برنامه مدون شده اما در عمل برنامه خاصي را ما مشاهده نكرده ايم و يا حداقل با مردم در ميان گذاشته نشده است تا مردم نسبت به آينده خود آگاه باشند. احساس ما اين است كه دولت برنامه اي مشخصي براي اداره كشور در كوتاه مدت ندارد. به همين علت است كه بيش از دو ماه از آغاز به كار دولت سيزدهم مي گذرد و اتفاق خاصي رقم نخورده تا حداقل اميد مردم به آينده را بيشتر كند. دولت سيزدهم تغييرات زيادي در مجموعه هاي مديريتي كشور و وزارتخانه ها ايجاد كرده است اما اين تغييرات هنوز منجر به تغيير مثبتي در كشور نشده و تا به امروز نتيجه ملموسي نداشته است. امروز ايران با چند مشكل مواجه است كه نسبت به ساير چالش ها از اولويت بيشتري جهت رسيدگي برخوردار هستند و در همين راستا همه انتظار داشتيم تا دولت سيزدهم يك برنامه كوتاه مدت در ابتدا داشته باشد تا براي مثال در ظرف مدت 6 ماه حداقل يكي از فشارهايي كه بر مردم وارد مي شود را كمتر كند اما به اين سمت حركت نكردند و چنين برنامه اي تا به امروز نداشته اند كه بخواهند آن را عملي كنند.
عملكرد دولت در حوزه روابط با ساير كشورها و كنش در عرصه سياست خارجي مثبت بوده است؟
بيش از دو ماه از آغاز به كار دولت سيزدهم گذشته اما مردم در حوزه سياست خارجي، موضع شفاف دولت را نمي دانند. هنوز مشخص نيست كه دولت سيزدهم برنامه اي براي احياي برجام دارد يا خير. دولت در حوزه سياست خارجي يك مسير پر پيچ و خمي را آغاز كرده است كه آينده آن ابهامات زيادي دارد. مردم مي خواهند تكليف خودشان را بدانند كه آيا دولت مذاكره خواهد كرد يا خير تا از بلاتكليفي خارج شوند. صورت مساله ها در تمامي حوزه ها بايد براي مردم حل شود تا بدانند دولت به چه گونه اي عمل مي كند. از سوي ديگر در دو ماه گذشته اتفاقات ديگري نيز در رابطه با روابط ايران با ساير كشورها رخ داده است كه عكس العمل دولت نسبت به آنها خوب و كافي نبوده است. اتفاقات و تنش هايي در هفته هاي اخير در مرزهاي شمالي ايران رقم خورده است كه نگراني هايي به وجود آورد اما دولت به خوبي در اين عرصه كنشگري نكرده و عكس العمل خوبي نداشته است. از سوي ديگر شاهد بوديم كه كشتي هاي ايراني را به بنادر چيني راه نمي دهند اما باز هم موضع گيري خوبي نشده است. در اين حوزه نيز احساس مي شود كه دولت سيزدهم براي ارتباط گيري با ساير كشورهاي جهان برنامه اي ندارد. انتظار مي رفت كه دولت سيزدهم در عرصه سياست خارجي با كشورهاي همسايه ارتباط برقرار كند و مسائل دوجانبه را حل و فصل كند اما علاوه بر اين كه در اين حوزه توفيقي به دست نيامده، تكليف مهم ترين پرونده سياست خارجي ايران نيز مشخص نشده است و اين بلاتكليفي اصلا به نفع كشور نخواهد بود.
عملكرد دولت در حوزه معيشت خانوار و اقتصاد نيز به تبع همين مسائل سياسي قابل قبول نيست؟
اينكه گفته مي شود اين دولت خوب است يا خوب نيست امروز محل بحث ما نيست. انتظار از دولت يا همان قوه مجريه، برنامه داشتن و اجراي خوب برنامه ها و قوانين كشور است. امروز به نظر مي رسد كه مسئولان در حوزه اقتصادي دست هاي خود را بالا گرفته اند و تسليم شده اند و هيچ كاري انجام نمي دهند تا آرامش رواني بر جامعه حاكم شود و يا سفره مردم بهتر شود. هنوز تكليف بازار ارز در دولت سيزدهم مشخص نشده است. هيچ كس انتظار ندارد ظرف مدت دو ماه مشكلات حل شود اما حداقل مي توان گفت كه دستورالعمل دولت براي 6 ماه ابتدايي چيست؟ امروز وضعيت اقتصادي كشور به گونه اي است كه نسخه كوتاه مدت نياز دارد زيرا زندگي كردن براي بسياري از مردم سخت شده است. امروز با وجود اينكه آمار مرگ و مير كرونا كاهش پيدا كرده است اما مردم همچنان درگير اين همه گيري هستند و شاهد هستيم روزانه حدود 160 نفر جان خود را از دست مي دهند كه اين عدد كمي نيست و بايد براي آن چاره اي انديشيده شود. با توجه به توضيحاتي كه مسئولان وزارت بهداشت داده اند شايد اين آمار سه برابر نيز باشد و همين يك فشار سنگين بر جامعه تحميل كرده است كه نياز است از دوش مردم با برنامه هاي كوتاه مدت دولت برداشته شود. اين افرادي كه روزانه جان خود را از دست مي دهند هر كدام خانواده هايي دارند و اين خانواده ها به واسطه مرگ عزيزان خود زير فشار روحي قرار مي گيرند و خيل عظيمي از جمعيت را درگير خود مي كند. به همين علت ضرورت دارد تا دولت حداقل مقداري از فشار اقتصادي بر دوش مردم بكاهد. بايد يك راهكار در كوتاه مدت وجود داشته باشد. در گذشته اقدامات زيادي در چنين شرايطي انجام مي شد و امروز بايد هرچه سريع تر دولت اقدامي انجام دهد تا مردم مشاهده كنند به واقع دولت به جامعه توجه دقيق و موثر دارد. سكوت مطلق مسيري نيست كه دولتمردان ايراني در برابر مشكلات مردم بايد در پيش گيرند. همين انتقاد را برخي دولتي هاي امروز نسبت به دولت گذشته داشتند اما خود نيز آن رويه را در پيش گرفته اند. مشخصا تورم 45 درصدي را در كوتاه مدت نمي توان به 5 درصد رساند اما در نگاهي واقع گرايانه انتظار داريم كه اين تورم 45 درصدي بيشتر نشود و يا حداقل 5 درصد كاهش پيدا كند. اين اتفاق محال نيست و با يك برنامه ريزي كوتاه مدت مي توان به آن دست يافت و به دنبال آن مردم را به آينده اميدوار كرد. متاسفانه تورم علاوه بر اينكه ثابت نمانده است، روز به روز بيشتر مي شود و مردم در تهيه مايحتاج اوليه خود نيز دچار مشكل شده اند.
چالش هاي دولت در حوزه سياسي و اقتصادي بر مسائل اجتماعي تاثيرگذار خواهد بود؟
رويه اي كه در حوزه سياست و اقتصاد وجود دارد در حوزه اجتماعي نيز تكرار شده اس ت و مسائل مهمي در حوزه اجتماعي وجود دارد كه بلاتكليف هستند و دولت سيزدهم نسبت به آنها سكوت اختيار كرده است. هيچ كس نمي داند كه اين سكوت به چه علت است. امروز طرح هاي مهمي در مجلس در حال تصويب هستند كه دولت نسبت به آنها سكوت اختيار كرده است. همين طرح صيانت از حقوق كاربران فضاي مجازي كه در دستور كار مجلس است، چرا دولت نسبت به آن بي تفاوت است. دولت در شوراي عالي فضاي مجازي اختياراتي دارد و سران قوا در اين شورا نقش آفريني مي كنند اما امروز عملا نقش آنها بي تاثير است و دولت از تصميم گيري در اين حوزه كنار گذاشته شده است در حالي كه تصويب طرح صيانت كاربران فضاي مجازي ممكن است اشتغال نزديك به 2 ميليون نفر را به خطر اندازد كه دولت بايد در قبال اين شغل هاي از دست رفته پاسخگو باشد. امروز صرفا يك كميسيون مجلس و 4 كارشناس در حال تصميم گيري در خصوص فضاي مجازي كشور هستند كه اين به هيچ شكل قابل قبول نيست. فضاي مجازي كه با وجود خوبي ها و بدي هايي كه دارد قسمتي از اقتصاد ايران را به حركت درآورده و تعطيلي آن مي تواند بسيار مضر باشد. اين يك مساله بزرگ است و صداي اعتراض مردم را نسبت به آن مي شنويم اما دولت همچنان سكوت كرده است و به اعتراض مردم توجهي ندارد. مسئولان علت هر اقدامي را كه انجام مي دهند بايد به مردم بدهند. راي دهندگان به دولت سيزدهم انتظار داشته اند كه در كوتاه مدت اندكي وضع كشور بهتر شود اما اين اتفاق فعلا در حد مطلوب رخ نداده و مسئولان دولتي بايد پاسخگوي اين مسائل باشند. ديداري با معاون زنان رياست جمهوري داشتيم و ايشان نيز تاكيد داشت كه مسائل مربوط به زنان و جامعه و خانواده ها حل شود اما برنامه اي در حوزه زنان و خانواده وجود نداشت. حوزه تصميم گيري و برنامه ريزي در دايره اختيارات دولت است و امروز شهروندان منتظر ديدن تصميم گيري هاي دولت هستند تا روند اداره كشور بهتر شود و مردم زندگي بهتري داشته باشند. زنان در دنياي سياسي جريان منتسب به دولت در عرصه هاي مختلف مديريتي و غيره جدي گرفته نشدند. نحوه انتصاب ها و رويكردها نسبت به زنان در دولت و حتي در مجلس يازدهم كه در دست يك جريان خاص است رويكردي توام با عدم توجه به حوزه زنان است. حتي زنان براي حضور در هيأت رئيسه مجلس با پاسخ منفي رو به رو شدند عده اي پيام ها و ديدگاه هاي امام خميني (ره) و همچنين رهبري را نسبت به زنان باور ندارند. همچنان مي خواهند بين مسائل سياسي و زنان خط كشي كنند و اين قشر از جامعه را در عرصه مسائل سياسي مشاركت ندهند و حتي به نظرم بدشان نمي آيد در عرصه اقتصادي مشاركت ندهند. در حالي كه دوره اين نوع نگرش ها سپري شده است و زنان به آن حد از بلوغ و خودباوري رسيده اند كه مي توانند نه تنها در مقدرات اصلي كشور مشاركت داشته باشند بلكه حتي مي توانند راهبردهاي موثري تعيين كنند، زيرا به آن حد از دانش و علوم رسيده اند كه بتوانند اقدامات مثبتي را انجام دهند.
رئيس جمهوري در ادامه سفرهاي استاني خود روز گذشته به استان اردبيل سفر كرد. اين سفرها به تنهايي مي تواند گره اي از مشكلات اصلي كشور باز كند؟
بايد توجه داشت كه رئيس دولت و مسئول اجرايي كشور بايد به تمام نقاط كشور سفر كند و چالش ها را از نزديك تماشا كند و سركشي به شهرهاي مختلف كه امروز دولت در دستور كار قرار داده است به هيچ وجه نمي تواند بد باشد. اينكه مردم از نزديك مسئولان خود را ببينند و با آنها صحبت كنند يك اتفاق خوب است. مسئولان كشور نبايد در اتاق هاي خود و به دور از مردم باشند. دولتمردان بايد در ميدان مشكلات حضور داشته و با مشاهده از نزديك گره از امور مردم باز كنند. به همين علت سفر به استان هاي مختلف نمي تواند بد باشد زيرا ظرفيت هاي كشور شناخته مي شود و مي توان بر اساس اين ظرفيت ها تصميم گيري بهتري داشت. نكته مهم اين است كه در كنار اين سفرها تصميم گيري و برنامه ريزي وجود داشته باشد تا گره زندگي مردم باز شود. امروز دولت نبايد وقت خود را صرف مسائل حاشيه اي كند. هنوز آنگونه كه انتظار مي رفت دولت و مجلس هماهنگ نيستند و يك تنش درون جناحي وجود دارد كه نبايد در امور كشور تنش نقش آفريني كند. اميدواريم هم سويي دولت و مجلس منتج به نتايج خوب براي كشور شود نه اينكه درگير مسائل حاشيه اي شويم.